De historie van de Amsterdamse Waterleidingduinen is bewogen en voert terug tot de prehistorie. Uit vondsten is bekend dat er zo'n 3000 jaar geleden al mensen op de oude strandwallen woonden. In de vroege Middeleeuwen lagen hier uitgestrekte bossen waar nog bruine beren in voorkwamen. Ook woonden er toen boeren op de strandwallen, dat weten we uit archeologische vondsten (pdf). In de late Middeleeuwen ging het enorm stuiven en vormden zich de veel hogere jonge duinen.
In 1723 verkochten de graven van Holland uit geldnood grote delen van de duinen aan rijke adel: de duinen werden particulier bezit van o.a. de familie Six, Van Limburg Stirum, Quarles van Ufford, Van Lennep en Barnaart. De grootgrondbezitters paalden hun land af met hardstenen grenspalen die her en der nog steeds te vinden zijn. Ook stelden zij jachtopzieners aan die moesten helpen bij de jacht en stropers moesten 'vangen'.
In 1851 begon het uitgraven van de Oranjekom. Hier werd schoon duinwater gewonnen en zo kon - met medewerking van de familie Van Lennep - vanaf 1853 iedereen in Amsterdam voor één cent per emmer goed drinkwater kopen: het begin van de openbare drinkwatervoorziening in Nederland.
De boeren in de duinen kregen het in de 20e eeuw steeds moeilijker, omdat de bodem aan het verdrogen was. Vanaf de jaren 50 werd rivierwater geïnfiltreerd t.b.v. de drinkwaterwinning. Daardoor steeg de grondwaterstand weliswaar weer, maar de boeren hielden het na de oorlog voor gezien. In de Tweede Wereldoorlog maakte de AWD deel uit van de Atlantikwall en zijn er vele bunkers gebouwd. Lees meer over de oorlog in de duinen (pdf).
Meer weten over de historie van de Amsterdamse Waterleidingduinen? Lees meer op de Facebookpagina van de Historische Werkgroep AWD, of koop het boekje "Van nul tot nu, 2000 jaar historie van de AWD" in Bezoekerscentrum de Oranjekom. Er zijn ook diverse regionale historische verenigingen actief.